Het hedendaagse leiderschap is nog steeds teveel gebaseerd op “command & control”. Deze leiderschapsstijl blijkt steeds meer een ernstige beperking te zijn op weg naar een meer creatieve, innovatieve en op samenwerking gebaseerde samenleving. Visie en inspiratie zijn de duidelijkste kenmerken van het gewenste leiderschap. Aan beide eigenschappen ontbreekt het de huidige, veelal mannelijke leiders. We weten dat het tijd kost om een visionaire en inspirerende leider te worden. Een extra reden dus om zo snel mogelijk gebruik te maken van het overvloedig voorhanden zijnde vrouwelijk talent.
Om kansen snel te herkennen en te benutten en evenzeer risico’s snel te herkennen en te verminderen, moeten ondernemingen, centrale en lokale overheden en de wetenschap (universiteiten en onderzoeksinstellingen) en hun besturen en directies vastgeroeste gedragsstijlen en overtuigingen loslaten. Dit zijn geen kleine veranderingen: het gaat hier om een majeure cultuuromslag. Deze verandering vereist betrokkenheid en focus van de leiding van deze organisaties.
Natuurlijk zal het op langere termijn lonen als de huidige – veelal mannelijke – leiding wordt gewezen en onderwezen op de meer inspirerende, coachende en participatieve aspecten van het leiderschap. Uit onderzoek blijkt dat er een groot verschil bestaat tussen het charisma waarover de leider zelf meent te beschikken en zoals dat wordt gepercipieerd door zijn medewerkers. Bewust wordt hier gekozen voor het bezittelijk voornaamwoord “zijn”. Charisma wordt hier gedefinieerd als de combinatie van inspirerend en coachend leiderschap. Uit onderzoek blijkt dat vrouwelijke leiders door hun sterkere coachende én participatieve stijl van leidinggeven charismatischer worden gepercipieerd dan mannelijke leiders.
De snelste manier om de autocratische “command & control” stijl te doorbreken is dus het zo snel mogelijk benoemen van meer vrouwen op leidinggevende posities: van de eerste managementlaag tot en met de Directie of Raad van Bestuur. In een separate actie kunnen Raden van Commissarissen het aantal vrouwen in hun gremium zo spoedig mogelijk verder ophogen. Gezien de samenstelling van de huidige wereldpopulatie zou een fifty-fifty balans niet misstaan als korte termijn doelstelling.
“Waarom zouden we dit in hemelsnaam willen?” is de veel gestelde vraag, voornamelijk door mannen. Het antwoord is even simpel als krachtig: uw onderneming, uw overheidsinstelling en uw wetenschappelijke instelling wordt er beter door! Dus u – ook u mijnheer – wordt er zelf beter door. Uit wetenschappelijke experimenten is al helder en duidelijk gebleken dat het toevoegen van vrouwen aan een (management) team betere en duurzamer besluiten ten gevolge heeft. Simpelweg omdat aangepast gedrag en houding tot betere en effectievere communicatie leidt. Vrouwen leggen verbanden en verbindingen tussen mensen en dingen die mannen niet eerder voor mogelijk hielden. Vrouwen zoeken samenwerking waar mannen eerder denken in termen van competitie en tegenwerking. Win-win dus!
Tot zover eigenlijk niets nieuws. De Wet Bestuur en Toezicht werd in 2013 zodanig aangepast dat per 1 januari 2016 tenminste 30% vrouwen in de Raden van Bestuur en Commissarissen van NVs en grote BVs zitting moeten hebben. Er staat niet bij vermeld hoe dat moet gebeuren en wat er gebeurt als dat doel niet over ruim 13 maanden wordt gerealiseerd.
Ik heb een programma ontwikkeld waarmee op korte termijn – binnen drie jaar – het doel van gender-balanced management teams binnen 70% van de Top-5000 ondernemingen in dit land kan worden gerealiseerd. Simpelweg door snel te inventariseren hoeveel vrouwen er nog ontbreken in de huidige management teams en dat te houden tegen het aantal getalenteerde vrouwen dat nu in het bedrijf werkzaam is. Het argument dat “zij er niet zijn” gaat anno 2014 niet langer op. Zij zijn er wel, maar moeten met “liefde en aandacht” worden benaderd voor leidinggevende posities. Vreneli Stadelmaier publiceerde onlangs niet voor niets haar boek “F**ck die onzekerheid”. Op zo’n typisch mannelijke vraag aan een vrouw als “Hé vrouw, is zo’n leidinggevende positie niets voor jou?” antwoorden vrijwel alle vrouwen: “Nee, nu even niet want…” en dan volgen redenen die met enige liefde en aandacht oplosbaar blijken te zijn.
Met de juiste management training en coaching kunnen vrouwen snel leren hoe zij de communicatie met mannen verder kunnen verbeteren; hetzelfde geldt voor de mannen jegens vrouwen. Vaak horen wij namelijk dat “wij elkaar gewoon niet begrijpen”. Training en coaching – zowel individueel als in teamverband lost deze uitdaging snel op. Besef wel dat veruit de meeste Management Development Programs (MDP) en MBAs zijn gebaseerd op het werk van mannelijke management goeroes. Noem ze maar op: Henri Mintzberg, Stephen Covey, David Norton, Tom Peters, Jim Collins, Gary Hamel en ga zo maar door. Ook deze “command & control” MDP en MBA programma’s vergen aanpassing alvorens vrouwen daar doorheen te halen. Anders raken zijn hun authenticiteit kwijt en daar gaat het ons juist om: de complementariteit tussen mannelijke mannen en vrouwelijke vrouwen. Dat levert betere bedrijfsresultaten op, een betere samenleving en een betere wereld.