Alle goede dingen komen in drieën. Dat zit in onze cultuur. De vader, de zoon en de heilige geest. Ruim twee eeuwen geleden ontstond de slogan Vrijheid, Gelijkheid en Zusterschap (enige artistieke vrijheid is mij niet vreemd). Amsterdam “verdiende” na de Tweede Wereldoorlog zijn devies Heldhaftig, Vastberaden, Barmhartig. En toen in mijn jeugd de Nederlandsche Spoorwegen nog op tijd reden: Vlug, Veilig en Voordelig. Drie-eenheden: het blijven de beste slogans. Dat geldt ook voor onze 21^ste eeuw: “Creatief, Duurzaam en Innovatief”.

Zo’n slogan met de bijbehorende aanpak werkt alleen bij diversiteit en inclusiviteit. Om creatief, duurzaam en innovatief te kunnen handelen, zullen we alle talent binnen onze Europese samenleving moeten mobiliseren. Dat talent vind je in alle lagen van onze bevolking: mannen én vrouwen, autochtonen én allochtonen (wat die begrippen dan ook precies mogen inhouden) ongeacht godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook. Zo staat het in artikel 1 van onze Grondwet. Erken die verschillen overigens. Niet om te divergeren of te discrimineren, maar om te convergeren en talent in diversiteit te binden. Dus niemand op voorhand uitsluiten. “Op voorhand” is altijd gebaseerd op vooroordelen waaraan onze Grondwet refereert. Dan misken je op voorhand talent in mensen die een andere taal spreken, een ander of geen geloof aanhangen, kortom: anders zijn dan jij. Wij doen onszelf daarmee te kort. Met divers talent lossen we onze maatschappelijke, sociaal- en financieel economische problemen op: creatiever, duurzamer en innovatiever. En vermoedelijk sneller.

Creatief

De website Carrièretijger beschrijft het zo: “Als je creatief bent, bedenk je originele ideeën, oplossingen en methoden voor je werksituatie. Ook ontwikkel je nieuwe werkwijzen waarmee bestaande werkwijzen verbeterd of vervangen kunnen worden.” Hersenonderzoek heeft ons geleerd dat creativiteit vooral huist in onze rechterhersenhelft, de helft die doorgaans (niet altijd) bij vrouwen beter is ontwikkeld dan bij mannen.

Duurzaam

De Verenigde Naties definiëren dit begrip als volgt: “Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen”. In een wereld waar mannen sterk competitief zijn ingesteld en vrouwen meer collaboratief, zal je de zorg van onze People & Planet eerder toevertrouwen aan vrouwen dan aan mannen. O ja, over die derde P voor Profit zou je wellicht een aardige dialoog kunnen voeren…

Innovatief

Ik ga weer even naar de website van Carrièretijger en ik lees daar: “Mensen met innovatief talent zijn in staat om vooruit te denken en kansen te zien; te bedenken waar mensen in de toekomst behoefte aan zullen hebben; buiten de bestaande kaders te denken en om ideeën voor iets nieuws succesvol over te brengen zodat ze bewaarheid worden.” In een divers Europa (de globalisten onder ons mogen dit in een ruimer perspectief zien) zullen diverse mensen behoeften hebben aan diverse producten en diensten. Niet iedereen is gecharmeerd van McDonald’s.

Diversiteit & inclusiviteit kunnen dus in geen enkele marketing strategie ontbreken; dienen een standaard onderdeel te zijn in onze business en verdienmodellen. Sluit je iemand uit, dan sluit je kansen uit. Zo simpel is dat, ondernemer! De aandachtige lezer zal hierboven geconstateerd hebben dat ik heb gediscrimineerd. Ik heb vrouwen bevooroordeeld boven mannen. Dat is not done in de huidige feodale en VOC/WIC-verhoudingen in Nederland. Tenslotte besloten De Heren van Negentien tot de oprichting van de nederzetting Nieuw Amsterdam en dus niet de Vrouwen van Negentien. Laten we daar duidelijk over zijn. Maar zonder dollen: we hebben gewoon iedereen nodig (ongeacht wie dan ook – zie Grondwet) om volop te oogsten op belangrijke waarden in de 21^ste eeuw: creativiteit, duurzaamheid en innovatiekracht.

Vrouw en Man – de onverbrekelijke samenhang

Natuurlijk kunnen we volhouden dat vrouwelijkheid in mannen kan huizen en mannelijkheid ook in vrouwen, maar wees eens eerlijk: mannen praten over auto’s, vrouwen en seks. Vrouwen praten over elkaars uiterlijk, kinderen en over van alles. Jongens spelen met autootjes en meisjes met poppen. Wil je het graag anders zien? Natuurlijk weet ik wat het politiek correcte of sociaal gewenste antwoord is. Dan zal er heel wat moeten veranderen, want het is gewoon zoals het is. Accepteren en deal with it! In vrijwel elke normale verdeling gedraagt 80% van de mannen zich gewoon mannelijk en 80% van de vrouwen zich gewoon vrouwelijk. Onze cultuur, inclusief de folders van Bart Smit moedigen dat aan. Anno 2016 nog steeds. À propos, 10% van de mannen/vrouwen zijn extreem mannelijk/vrouwelijk en 10% van de mannen en vrouwen zijn vrouwelijker respectievelijk mannelijker. En daar is niets mis mee. Niet vergeten: ze horen er allemaal bij – inclusiviteit!

In dit betoog volg ik verder de rode draad: 80% van onze mannen en vrouwen. Dus ik laat de “ijzeren maagden” en “domme blondjes” omwille van het argument even buiten beschouwing. Idem voor wat betreft de “macho’s” en de “watjes”. In plaats van de verschillen tussen man en vrouw uit te vergroten, te ridiculiseren (wat ik zojuist deed), te bagatelliseren of nog erger: de ene sekse superieur te maken ten opzichte van de andere, zoek ik bewust de onverbrekelijke samenhang tussen beide seksen. En breid die samenhang maar uit over alles en iedereen.

Het klassieke voorbeeld van die onverbrekelijke samenhang is in menige cultuur het gezin: man en vrouw samen als hoeksteen van de samenleving. Overigens sluit ik man-man gezinnen of vrouw-vrouw gezinnen niet uit evenals alleenstaande vaders en moeders. Allemaal diversiteit en die we niet mogen uitsluiten. Mijn betoog beperkt zich bewust tot de rode draad; die 80% waar man en vrouw samen de opvoeding en zorg van het nageslacht voor hun rekening nemen zoals dat al eeuwenlang over de hele wereld gebeurt. Dat soms de gekozen vorm – het huwelijk tot de dood ons scheidt – niet altijd even gelukkig uitpakt is een probleem van een andere orde. Zelfs vandaag de dag blijken vrouwen in Afrika – mede dankzij microkredieten – zeer goed in staat om hun micro-economie naar een hoger plan te ontwikkelen – al of niet met de hulp van de man.

Dus ook in onze besturen

Voor het besturen van organisaties en ondernemingen in de 21^ste eeuw geldt hetzelfde. De onverbrekelijke samenhang tussen vrouw en man levert binnen instellingen, organisaties en ondernemingen niet alleen hogere opbrengsten op geïnvesteerd vermogen, maar ook creativiteit, duurzaamheid en innovatiekracht.

De business case voor meer diversiteit en inclusiviteit bestaat en is meer dan overtuigend. Ik ben bang dat het geringe empathische, mogelijk zelfs verstandelijke vermogen van de huidige voornamelijk mannelijke leiding er oorzaak van is dat onze samenleving de voordelen van deze synergie nog steeds niet oogst. Ook voor wat betreft empathie ben je bij de vrouw doorgaans aan het goede adres. Over haar verstandelijke vermogen bestaat inmiddels geen twijfel meer.

De synergie tussen vrouwen en mannen in project- en programma management teams, in lijnmanagement teams (op elk niveau) en in directies, Raden van Bestuur en Raden van Commissarissen levert betere resultaten op. Empirische en veldonderzoeken tonen dit al enige jaren aan. Voorwaarde is dat de mix tenminste 70/30, liever 60/40 en optimaal 45/55 bedraagt. In elk voornamelijk uit mannen bestaand team zouden tenminste drie vrouwen aanwezig moeten zijn. Evenzeer geldt dat in een niet zo vaak voorkomend voornamelijk uit vrouwen bestaand team tenminste drie mannen aanwezig zouden moeten zijn. Weer die drie-eenheid, want dan gebeurt er tenminste “iets”! En voor alle volledigheid: het optimum ligt bij 55% vrouwen en 45% mannen…

Hoe pakken we dit aan?

Mannen mogen vandaag beginnen met meer ruimte geven aan de vele competente vrouwen om hen heen. Vrouwen mogen vandaag beginnen om zonder schroom de geboden ruimte in te nemen. Het geheel wordt er beter – veel beter – van. Dus ook de mannen die (een deel van) hun ruimte opgeven, delen mee in de totale “winst”. Een succesvolle aanpak vind je hier.

Zoals niet elk man-vrouw huwelijk een doorslaand succes is (om over gelijke sekse huwelijken nog maar even te zwijgen), zo zal ook een divers team kunnen falen. Dat deden mannenteams de afgelopen 400 jaar ook met grote regelmaat en nog steeds: Enron, Lehman Brothers, Imtech, V&D, enzovoorts.

Teambuilding

Teamselectie en teambuilding blijven ook hier uiterst belangrijke zaken. De juiste en gewenste complementaire waarden en competenties zijn van groot belang. Besef dat mannen en vrouwen anders denken over waarden en competenties. En in de combinatie schuilt juist de kracht! Gedrag en houding verdienen ook aandacht en eventueel aanpassing om goede communicatie in de vorm van een voortdurende dialoog tussen alle teamleden te optimaliseren. Door naar elkaar te luisteren, elkaar te begrijpen en van elkaar te leren groeit het vertrouwen en het commitment.  En komen de juiste besluiten tot stand. Die ook nog eens gedragen worden door de organisatie.

Authenticiteit versterkt diversiteit.

Laat vrouwen authentiek vrouw blijven en vooral niet de kunst van “het spel” leren van mannen. “Het spel” is zo 20^ste eeuw (en ouder) en moet snel worden vervangen door nieuw divers en inclusief leiderschap. Over “dat spel” zal ik in een volgende blog schrijven. En laat mannen evenzeer authentiek man blijven en laat hen ruimte bieden aan authentieke competente vrouwen opdat de synergie kan gaan werken. Dit levert creatief, duurzaam en innovatief leiderschap op. Precies wat wij in de 21^ste eeuw hard nodig zullen hebben.